Oorsprong en betekenis van de Paaskaars

Rond het licht dat leven doet groeten wij elkaar met vrede

(liedboek. Zingen en bidden in huis en kerk.)

Samenkomen in Gods licht

Het (kaars)licht neemt in ons kerkgebouw een belangrijke plaats in. We hebben een prachtige zevenarmige kandelaar op het liturgisch centrum staan, de kinderen krijgen het lantaarns met licht mee naar hun samenkomst tijdens de kindernevendienst, en natuurlijk onze Paaskaars die in het midden van de gemeente staat.

Oorsprong en traditie van de Paaskaars

Paaskaarsen zijn inmiddels ook in protestantse kerken nauwelijks meer weg te denken. Het gebruik van de Paaskaars gaat terug op een eeuwenlange traditie. Al in de tijd van Augustinus (5e eeuw) werd de Paaskaars in de Paasnacht, als een verwijzing naar de Opgestane Heer, brandend de kerk binnengebracht onder het driemaal zingen van “Licht van Christus”. Vanouds brandde de Paaskaars van Pasen tot na de evangelielezing op Hemelvaart. Zo was de Paaskaars het teken van de Heer die na zijn verrijzenis gedurende veertig dagen verscheen aan zijn apostelen. Sinds Vaticanum II (1962-1965) brandt de Paaskaars tot en met Pinksteren en bij doop- en rouwdiensten.

De rooms-katholieke traditie kent naast de Paaskaars ook de Godslamp. Deze brandt dichtbij het tabernakel, waarin het eucharistisch brood wordt bewaard. De Godslamp herinnert eraan dat de kerk op bijzondere wijze huis van God is, en wijst op de tegenwoordigheid van Christus in het sacrament. Deze lamp brandt altijd, behalve op witte donderdag.

Protestantse praktijk

In protestantse kerken is het gebruik van de Paaskaars een betrekkelijk jonge praktijk. De Paaskaars heeft in protestantse kerken over het algemeen bijna de functie van Godslamp gekregen. Zij brandt dan ook het hele jaar door. Dat houdt o.m. in dat dan de Paaskaars al brandt als de gemeente binnenkomt. Aan de Paaskaars worden alle andere kaarsen (bijvoorbeeld kaarsen op de avondmaalstafel, licht dat meegaat naar de kindernevendienst, de doopkaarsen) aangestoken. Na afloop van de dienst wordt de kaars gedoofd. In de paasnacht of op de eerste paasdag wordt er een nieuwe Paaskaars ontstoken en de kerk binnengedragen.

Binnen onze gemeente

Sinds 2017 brandt, zowel in de Opstandingskerk als in de Kruiskerk, de Paaskaars al als wij op zondag samenkomen. Zo verwijst het licht van de Paaskaars naar de constante aanwezigheid van Jezus Christus, die zijn gemeente zelf uitnodigt om samen te komen in zijn Licht.